حلوا ارده نوع خاص ارده اردکان یا بروجرد غذایی بسیار مقوی است که مصرف آن بیشتر به صورت صبحانه است و مواد تشکیل دهنده آن عبارت‌اند از: ارده، شکر، تخم‌مرغ، هل و چوبک. در ساخت حلوا ارده از کنجد بریان سابیده که به آن ارده گفته می‌شود و به صورت مایع می‌باشد استفاده می‌شود. در قدیم که شکر نبوده از شیره خرما یا انگور و یا عسل استفاده می شده است.
ابداع، چگونگی و نحوه دستیابی به فن آوری تولید حلوا ارده را به شیخ بهایی نسبت می‌دهند. ولی این تنها یک ادعای غیر مستند است. در مورد حلوا ارده سند معتبر کتبی غیرقابل انکار داریم. یک کتاب آشپزی به زبان عربی به نام «کتاب الطبیخ» نوشته محمد بن حسن بغدادی در سال 1266 میلادی. این کتاب دقیقا 281 سال پیش از تولد شیخ بهایی نوشته شده و در آن هفت مدل مختلف حلوا ارده را توضیح داده. در همین دوران کتابی هم به زبان اسپانیایی در اینمورد هست.
در خصوص پیشینه تاریخی محصول حلوا ارده در شهرستان اردکان،براساس اسناد تاریخی، پس از آن که حلوا ارده توسط شیخ بهایی برای سربازان جنگجو تولید شد،بعد از آن دقیقاً مشخص نیست که چه کسانی این صنعت را به اردکان منتقل کردند، اما آنچه که در آن شک و تردیدی نیست، این که پیشینه دیرینه‌ای در این شهرستان دارد و حداقل به قبل از دوران قاجاریه باز می‌گردد. در مجموع اسنادی که در موزه فرهنگ اردکان نگهداری می‌شود، اسناد بی‌شماری مرتبط با خرید کنجد، حلوا ارده و ارده در تاریخ اردکان ثبت شده است و نشان از رونق صنعت حلوا ارده اردکان در طول دوران گذشته دارد. در حال حاضر در دیگر کشورهای جهان از قبیل: یونان، ترکیه، یوگسلاوی، لبنان، عربستان، و کشورهای شوروی سابق نیز حلواارده تولید می‌شود که البته از نظر کیفیت و نحوه تولید و مواد تشکیل دهنده با حلواارده ایران تفاوت دارد. حلواارده‌ای که در بروجرد تولید می‌شود به دلیل اینکه فاقد هر گونه افزودنی شیمیایی است و هنوز به روش سنتی و تا حدودی دستی تولید می‌شود، طعم و مزه آن طبیعی بوده و نسبت به حلواارده‌ای که به روش صنعتی تولید می‌گردد طرفداران بیشتری دارد .
- حلوا ارده شکری:
فرآورده‌ای است جامد و یکنواخت با ظاهری نخ‌دار که از پختن شکر، گلوکز مایع، اسید سیتریک و آب چوبک و سپس مخلوط کردن این شربت با ارده هم‌زمان با مالش به دست می‌آید، در تهیه این فرآورده می‌توان از برخی مواد افزودنی نیز استفاده نمود.
- حلوا ارده نرم:
فرآورده‌ای است نرم و یکنواخت با ظاهری بدون نخ که از پختن شکر، گلوکز مایع، اسید سیتریک، آب چوبک و پودر سفیده تخم مرغ و سپس مخلوط کردن این شربت با ارده هم‌زمان با مالش به دست می‌آید. در تهیه این فرآورده می‌توان از برخی از مواد افزودنی استفاده نمود.
- حلوا ارده بدون شکر:
فراورده‌ای است جامد و یکنواخت با ظاهر نخ‌دار ریز که از پختن قندهای الکی، اسید سیتریک و آب چوبک و سپس مخلوط کردن این شربت هم‌زمان با مالش به دست می‌آید، در تهیه این فرآورده نیز می‌توان از برخی از مواد افزودنی استفاده نمود.
بازگشت به صفحه اصلی